Το πιο διάσημο τυρί του νησιού είναι αναμφίβολα το χαλούμι! Πρόκειται για ένα ημίσκληρο τυρί, το οποίο μπορεί να καταναλωθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Έχει μια χαρακτηριστική υφή και είναι φανταστικό τόσο ωμό όσο και μαγειρεμένο (ψητό ή τηγανητό). Αποκλείεται να μη συναντήσετε το γνωστό χαλούμι κατά την επίσκεψή σας στο νησί, είτε ως συστατικό σ΄ ένα σάντουιτς, είτε στον παραδοσιακό κυπριακό μεζέ ή ακόμη και στο πρόγευμά σας!
Αυτό το λευκό, ημίσκληρο τυρί παράγεται στο νησί εδώ και αιώνες και για να θεωρείται ως αυθεντικό χαλούμι, πρέπει να παρασκευάζεται από συγκεκριμένη ποσότητα αιγινού ή πρόβειου γάλατος σε χωριά όπου παράγεται και το ίδιο το γάλα. Μπορεί επίσης να κατασκευαστεί κι από αγελαδινό γάλα (συνήθως σε μεγάλες μονάδες γαλακτοκομικών προϊόντων) ή ακόμη κι από ένα μείγμα και των τριών ειδών γάλατος. Συνήθως στο αλμυρό χαλούμι προστίθεται και δυόσμο και μακρά διάρκεια ζωής.
Υπάρχουν άπειροι τρόποι για ν΄ απολαύσετε το χαλούμι. Όταν είναι ωμό μπορεί να συνδυαστεί τέλεια με καρπούζι ή με χωριάτικο ψωμί και ελιές. Όταν είναι ψημένο στο γκριλ γίνεται πιο μαλακό και «λαστιχένιο» και είναι ιδιαίτερα δημοφιλές σε συνδυασμό με τη λούντζα σε σάντουιτς. Ψημένο στα κάρβουνα είναι αναπόσπαστο μέρος του κυπριακού μεζέ. Όταν τηγανιστεί με αυγά αποκτά μια θεσπέσια γεύση και ως γέμιση χρησιμοποιείται στις κυπριακές ραβιόλες. Όταν προστεθεί στη ζεστή σούπα τραχανά ή αυγολέμονη γίνεται εξαιρετικά μαλακό και μπορεί να προστεθεί σε διάφορα πιάτα όπως για παράδειγμα τα ζυμαρικά.
Το χαλούμι παρασκευάζεται σε ειδικά μεγάλα μπρούντζινα δοχεία. Μετά την προσθήκη της πυτιάς το τυρόπηγμα αφαιρείται από τη φωτιά, στεγνώνει πολύ καλά και ακολούθως τυλίγεται σε ένα κομμάτι ρούχου και τοποθετείται κάτω από ένα βαρύ αντικείμενο για να αφαιρεθεί όσος ορός γάλακτος έχει απομείνει.
Ακολούθως το τυρί κόβεται σε κομμάτια και βυθίζεται ξανά σε ζεστό ορό γάλακτος μέχρι να αναδυθεί στην επιφάνεια. Τα κομμάτια στη συνέχεια τοποθετούνται σε αλάτι και δυόσμο, διπλώνονται στα δύο. Όταν κρυώσουν πολύ καλά ξανατοποθετούνται μέσα σε ζεστό ορό γάλακτος.
