Author: Christos

Το μεγάλο και γραφικό χωριό Λυθροδόντας βρίσκεται στην Επαρχία Λευκωσίας, 31 χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα. Για να φτάσει κανείς στο χωριό θα πρέπει να ακολουθήσει τον αυτοκινητόδρομο Β1 και στη συνέχεια την διαδρομή E103. Εδώ βρίσκεται ο μεγαλύτερος αριθμός ελαιόδεντρων στο νησί και το χωριό παράγει ανώτερης ποιότητας ελαιόλαδο.

Το χωριό υπάρχει από αρχαιοτάτων χρόνων και πιστεύεται ότι έχει πάρει το όνομά του από τον ιδρυτή του «Ερυθρόδοντα», δηλαδή  «το πρόσωπο που έχει κόκκινα δόντια». Ήταν ένα φέουδο υπό τη φραγκική και υπό τη βενετσιάνικη κατοχή και στους παλιούς χάρτες αναφέρεται ως «Litrodondi».

Εκτός από το να θαυμάσουν το όμορφο τοπίο του χωριού, οι επισκέπτες μπορούν επίσης να επισκεφθούν τον παλιό αλευρόμυλο και το ελαιοτριβείο, τα οποία έχουν τώρα αποκατασταθεί και τα οποία παρέχουν την ευκαιρία για να γνωρίσει κανείς τα παλιά έθιμα του χωριού.

Ο Λυθροδόντας έχει επίσης αρκετές ενδιαφέρουσες εκκλησίες: την κεντρική εκκλησία του Αγίου Θεράποντα και τις εκκλησίες του Αρχάγγελου Μιχαήλ, του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας. Στα νοτιοδυτικά του Λυθροδόντα βρίσκεται το παλαιό μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, το οποίο σήμερα είναι ιδιοκτησία της Μονής Μαχαιρά.

Το χωριό Κοράκου βρίσκεται στην Επαρχία Λευκωσίας, 51 χιλιόμετρα από την πόλη και ακριβώς έξω από τον αυτοκινητόδρομο Β9. Βρίσκεται στην όμορφη περιοχή της Κοιλάδας της Σολέας, στα βόρεια του αρχαίου ορυχείου της Σκουριώτισσας.

Οι αναφορές στην Κοράκου χρονολογούνται από την περίοδο της Φραγκοκρατίας και πιστεύεται ότι το χωριό πήρε το όνομά του, είτε από έναν αρχαίο βασιλιά της περιοχής ή τον πρώτο του κάτοικο. Στους παλιούς χάρτες συναντάται επίσης ως «Coracu», «Coraco» και «Coraci».

Οι κύριες καλλιέργειες του χωριού περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, φρούτα και ελιές, ενώ η δασική του γη είναι διάσπαρτη με άγρια ​​πεύκα. Η περιοχή είναι επίσης γνωστή για την καλλιέργεια του αρωματικών τοπικών βοτάνων και για την απόσταξή τους σε αιθέρια έλαια.

Στα σημεία ενδιαφέροντος περιλαμβάνονται οι τρεις νερόμυλοι και τα δύο ελαιοτριβεία με την παλιά και παραδοσιακή αρχιτεκτονική τους. Τα κτίσματα αυτά μαρτυρούν την ενασχόληση των κατοίκων με γεωργικές δραστηριότητες κατά τα παλαιότερα χρόνια, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο οι κάτοικοι εκμεταλλεύτηκαν το άφθονο νερό του χωριού.

Το χωριό έχει επίσης σημαντικά θρησκευτικά μνημεία, εκκλησίες που είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε εικόνες και ασημένια αντικείμενα. Μεταξύ αυτών είναι η Παναγία Ελεούσα του 18ου αιώνα και η εκκλησία του Αποστόλου Λουκά του 1697 – όπως μαρτυρά μια επιγραφή πάνω από τη βόρεια είσοδο καθώς και ηεκκλησία του Αγίου Μάμα του 17ου αιώνα.

Το χωριό του Κάτω Πύργου, αν και βρίσκεται στην Επαρχία Λευκωσίας, λόγω της τουρκικής εισβολής του 1974 είναι πλέον προσβάσιμο μόνο μέσω της περιοχής της Πάφου. Για να φτάσει κανείς στο χωριό θα πρέπει να οδηγήσει στους αυτοκινητόδρομους Α1 και A6. Μετά την άφιξή σας στην Πάφο, πάρτε το δρόμο Β7 και μετά τον αυτοκινητόδρομο E704, για να βρείτε το χωριό στην καρδιά της όμορφης περιοχής της Τηλλυρίας.

Χτισμένο στους βόρειους πρόποδες του Τροόδους, το χωριό συνδυάζει το μοναδικό παραλιακό μέτωπο με τους γύρω λόφους. Τα περίχωρα του Κάτω Πύργου απλώνονται τόσο στην παραλία όσο και στα βουνά. Το μοναδικό ορεινό και παραλιακό τοπίο σε συνδυασμό με το φρέσκο ​​ψάρι που προέρχεται από το αλιευτικό καταφύγιο του χωριού, καθιστούν τον Κάτω Πύργο ένα δημοφιλές θέρετρο διακοπών.

Στο χωριό βρίσκεται και το ιστορικά σημαντικό Παρεκκλήσι της Παναγίας της Γαλόκτιστης, το οποίο περιέχει αγιογραφίες που χρονολογούνται από τον 12ο και 14ο αιώνα. Ο μύθος λέει ότι το εκκλησάκι χτίστηκε με γάλα -εξού και το όνομα του – μετά την απάντηση της Παναγίας στις προσευχές των κατοίκων του χωριού για να θεραπεύσει τα άρρωστα πρόβατά τους.

Μια παλιά βελανιδιά βρίσκεται στην πλατεία του χωριού που χρονολογείται από το 1898 και είναι πάνω από 20 μέτρα ύψος. Στα διπλανά χωράφια του χωριού καλλιεργείται μια ιδιαίτερη γνωστή ποικιλία από φρούτα, τα ροδάκινα Πύργου. Ο Κάτω Πύργος είναι επίσης γνωστός ως ένας από τους κύριους παραγωγούς φυσικού κάρβουνου του νησιού.

Το μικρό χωριό Κατύδατα βρίσκεται στην Επαρχία Λευκωσίας, 56 χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα. Οι επισκέπτες μπορούν να φτάσουν εκεί ακολουθώντας τον δρόμο Β9 προς την ορεινή περιοχή της Κοιλάδας της Σολέας.

Το χωριό έχει δύο ποτάμια που διέρχονται από αυτό, τον Καρκώτη και τον Σέτραχο. Η ονομασία του χωριού προέρχεται από τις λέξεις «Κάτω» και «Ύδωρ» (νερό). Έχει διατηρήσει αυτό το όνομα μέσα από τους αιώνες αφού αναφερόταν ως «Cattidata» και στη Μεσαιωνική Εποχή.

Ο κύριος ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο και χτίστηκε το 1870, πάνω από τα ερείπια παλαιότερου ναού.

Το κοντινό μεταλλείο χαλκού της Σκουριώτισσας λειτουργούσε από την αρχαιότητα και εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο μεταλλείο του νησιού. Είναι το μοναδικό ενεργό ορυχείο στην Κύπρο σήμερα και εξακολουθεί να παράγει καθόδους χαλκού. Σε κοντινή απόσταση υπάρχει επίσης ένα ενδιαφέρον μουσείο για το ορυχείο, το οποίο αναδεικνύει τη μεταλλευτική δραστηριότητα της περιοχής.

Το μικρό ορεινό χωριό Γούρρι βρίσκεται στην Επαρχία Λευκωσίας, μόλις 36 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα στους πρόποδες του βουνού του δάσους του Μαχαιρά – στην περιοχή Πιτσιλιάς – και σ΄ αυτό οδηγούν οι διαδρομές E903 και E904.

Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το πώς ιδρύθηκε το χωριό κι από πού πήρε το όνομά του. Σύμφωνα με μια εκδοχή ιδρύθηκε γύρω στο 800 μ.Χ., παίρνοντας το όνομά του από τη γενιά Kourries που είχαν τον έλεγχο της ανατολικής πλευράς του βουνού, ενώ σύμφωνα με μια άλλη θεωρία προέρχεται από τον Φράγκο Φεουδάρχη JacobdeGourr.

Εκτός από την υπέροχη θέα και το γραφικό χαρακτήρα του, το χωριό έχει επίσης ένα ενδιαφέρον Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, το οποίο άνοιξε το 2015, καθώς και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Σύμφωνα με μια αρχαία επιγραφή στο εσωτερικό του ναού, τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν στις 24 Μαΐου 1898, ενώ τμήματα του τέμπλου κατασκευάστηκαν το 1906.

Κατά την επίσκεψή τους στο Γούρρι οι ταξιδιώτες θα έχουν την ευκαιρία να αγοράσουν τοπικά, παραδοσιακά χειροποίητα γλυκά και κομπόστες, μεταξύ των οποίων σπιτικές μαρμελάδες και «γλυκά του κουταλιού» (φρούτα και λαχανικά διατηρημένα σε σιρόπι), όλα φτιαγμένα από τις ντόπιες νοικοκυρές. Σε μικρή απόσταση με το αυτοκίνητο θα βρείτε επίσης και το γραφικό χωριό Φικάρδου και το Μοναστήρι του Μαχαιρά.

Το χωριό Φικάρδου βρίσκεται στην Επαρχία Λευκωσίας σε υψόμετρο 900 μέτρων, στην περιοχή της Πιτσιλιάς. Οι επισκέπτες μπορούν να φτάσουν στον ιστορικό αυτό χώρο ακολουθώντας τις διαδρομές E903 και E904, οι οποίες θα τους οδηγήσουν στο απομονωμένο και ειδυλλιακό χωριό.

Το όνομα του χωριού πιστεύεται ότι προέρχεται από τη φράση «κρησφύγετο των φυγάδων», από τους φυγάδες που είχαν επιστρατευθεί από τις δύο κυρίαρχες φυλές που έλεγχαν την περιοχή μεταξύ 400 μ.Χ. – 800 μ.Χ.

Σήμερα το χωριό είναι σχεδόν έρημο και ανακηρύχθηκε ως αρχαίο μνημείο το 1978, ενώ το 1987 του απονεμήθηκε το βραβείο Europa Nostra. Το χωριό συντηρήθηκε με προσοχή, έτσι ώστε να διατηρηθούν τα σπίτια του 18ου αιώνα τα οποία χαρακτηρίζονται από αξιόλογα ξυλόγλυπτα και τη λαϊκή αρχιτεκτονική. Δύο απ΄ αυτά – το Σπίτι του Κατσινιόρου και το Σπίτι του Αχιλλέα Δημήτρη – ανήκουν πλέον στο Τμήμα Αρχαιοτήτων κι έχουν μετατραπεί σε μουσεία. Σ΄ αυτά παρουσιάζονται τα στοιχεία της υπαίθρου και της αγροτικής ζωής των προηγούμενων χρόνων.

Μετά την περιήγηση στο χωριό οι επισκέπτες θα τύχουν ενός παραδοσιακού κυπριακού καλωσορίσματος στο μικρό γραφικό καφενείο, ενώ η Μονή του Μαχαιρά απέχει λιγότερο από 15 λεπτά με τα πόδια.