Παστελάκι

Το παραδοσιακό παστελάκι, το οποίο αποτελείται από διάφορα είδη ξηρών καρπών, έχει καταγωγή από την αρχαία Ελλάδα και χρησιμοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τους ντόπιους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους σησαμιού, ειδικότερα τα αμύγδαλα και τα φιστίκια.

Μοιάζει με μπάρα δημητριακών και το αυθεντικό παστελάκι γίνεται από χαρουπόμελο. Γι’ αυτό κι είναι ένα πολύ θρεπτικό και υγιεινό γλυκό, αν και οι πιο εμπορικές εκδοχές του χρησιμοποιούν μέλι ή άλλες γλυκαντικές ουσίες και μια ποικιλία ξηρών καρπών.

Διατίθεται προς πώληση σε συσκευασμένες μπάρες και είναι ένα γλυκό δώρο ή ένα τέλειο αναμνηστικό για να πάρετε μαζί σας στην πατρίδα σας!

Παλουζές

Ο παλουζές μοιάζει με τζέλι και παρασκευάζεται από σταφύλια. Πρόκειται για ένα θαυμάσιο παραδοσιακό κυπριακό επιδόρπιο που γίνεται από τα σταφύλια που παράγονται στα οινοποιητικά χωριά του νησιού.

Ο παλουζές μοιάζει με την κρέμα blancmange και γίνεται από το χυμό σταφυλιού που παράγεται κατά τον τρύγο των σταφυλιών. Ο χυμός βράζει σ΄ ένα πολύ μεγάλο καζάνι μαζί με μια μικρή ποσότητα άσπρου χώματος, το οποίο βγάζει στην επιφάνεια όλες τις ακαθαρσίες, οι οποίες αφαιρούνται.

Ακολούθως προστίθεται αλεύρι στο χυμό σε ποσοστό 8:1 (χυμός προς αλεύρι) μέχρι να βράσει και να γίνει παχύρευστο όπως το τζέλι. Πριν σερβιριστεί προστίθενται από πάνω κομμένα αμύγδαλα. 

Μέλι

Η Κύπρος έχει μια μακρά παράδοση στην παραγωγή μελιού, εφόσον παράγει μια μεγάλη ποικιλία καλής ποιότητας και πολυβραβευμένων ποικιλιών μελιού, οι οποίες φημίζονται για την αγνότητά τους.

Η ποικιλία των μελιών κυμαίνεται από διαφανή σε χρώμα, σε πιο χρυσαφιά και από παχύρευστα σε πιο τραγανιστά. Το μέλι αποκτά τη χαρακτηριστική του γεύση από ένα μπουκέτο που απαριθμεί περισσότερα από 1.908 είδη χλωρίδας, συμπεριλαμβανομένων θυμαριού, ευκαλύπτου, ανθούς πορτοκαλιάς κι άλλα. Υπάρχουν πολλοί παραγωγοί ωμού μελιού, το οποίο δεν ζεσταίνεται κατά το στάδιο της παραγωγής του και ως εκ τούτου διατηρεί τις σούπερ θρεπτικές και θεραπευτικές τους ιδιότητες.

Θα το βρείτε διαθέσιμο για αγορά σε διάφορα καταστήματα αλλά και απευθείας σε χωριά από μικρούς παραγωγούς, οι οποίοι συσκευάζουν τα λαχταριστά είδη μελιού και έτσι μπορείτε να τα μεταφέρετε κατά το ταξίδι της επιστροφής χωρίς κανένα πρόβλημα!

Γλυκά του κουταλιού

Όπως υποδηλώνει και το όνομά τους, τα παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού στην ουσία είναι γλυκά φρούτα διατηρημένα σε ζάχαρη. Ο παραδοσιακός τρόπος σερβιρίσματος είναι μ΄ ένα μικρό κουτάλι και τη συνοδεία κρύου νερού, ως δείγμα φιλοξενίας προς τους καλεσμένους.

Κατά την επίσκεψή σας στο νησί μπορεί να σας προσφερθούν γλυκά του κουταλιού στο τέλος ενός γεύματος. Λόγω της πολύ γλυκιάς τους γεύσης δύσκολα θα μπορέσετε να φάτε και δεύτερο κομμάτι και δύσκολα θα μπορέσετε να αναγνωρίσετε για ποιο γλυκό ή λαχανικό πρόκειται εφόσον η περιεκτικότητα σε ζάχαρη είναι εξαιρετικά ψηλή και αλλοιώνει την αρχική γεύση των φρούτων και λαχανικών!

Σχεδόν όλα τα φρούτα και λαχανικά καθώς και οι ξηροί καρποί και φλούδες φρούτων μπορούν να γίνουν γλυκά του κουταλιού και συχνά αρωματίζονται με βανίλια, κανέλα και με αρωματισμένα φύλλα γερανιού.

Τα πιο δημοφιλή γλυκά του κουταλιού παρασκευάζονται από σύκα, κεράσια, φλούδα καρπουζιού, καρύδια, ροδάκινα, σταφύλια, περγαμόντο και μικρές μελιτζάνες γεμιστές με αμύγδαλα. Ορισμένα γλυκά του κουταλιού παρασκευάζονται από φρούτα που δεν τρώγονται ωμά, όπως για παράδειγμα το «κιτρόμηλο», το πικρό πορτοκάλι Σεβίλλης.

Η προετοιμασία για τα γλυκά του κουταλιού είναι παρόμοια όπως και για την παρασκευή της μαρμελάδας. Το βασικό συστατικό, τα φρούτα δηλαδή ή τα λαχανικά, μουλιάζουν πρώτα στο νερό και μαγειρεύονται με ασβέστιο για να γίνουν τραγανά. Ακολούθως τοποθετούνται σε νερό με χυμό λεμονιού για να γυαλίσουν και να διατηρήσουν το χρώμα τους πριν βράσουν σε νερό με ζάχαρη για πάρα πολλές μέρες.

Στα πιο παλιά χρόνια τα γλυκά του κουταλιού προσφέρονταν στους γάμους ως κεραστικά, όπου οι καλεσμένοι τα έτρωγαν κατευθείαν από το κουτάλι, το οποίο στη συνέχεια ξέπλεναν για να φάει ο επόμενος καλεσμένος ο οποίος έτρωγε το γλυκό και ευχόταν καλοτυχία στους νιόπαντρους. Σχεδόν κάθε κυπριακό σπίτι είχε τα ειδικά μικρά πιατάκια και μικροσκοπικά ασημένια κουταλάκια για να σερβίρει τα γλυκά αυτά στους καλεσμένους. Η οικογενειακή συνταγή για την παρασκευή των γλυκών του κουταλιού παραδιδόταν από τις μητέρες στις κόρες τους κι από γενεά σε γενεά.

Στη σημερινή μοντέρνα κυπριακή κοινωνία, είναι πιο εύκολο να αγοράσετε ένα μπουκάλι με γλυκά του κουταλιού. Υπάρχουν διαθέσιμες διάφορες μάρκες προς πώληση κι ένα μπουκάλι με τα παραδοσιακά αυτά γλυκά αποτελεί το ιδανικότερο και πιο γλυκό ενθύμιο της επίσκεψής σας στην Κύπρο. 

Χαρουπόμελο

Αν και το νόστιμο, κολλώδες στην υφή χαρουπόμελο κατατάσσεται στα Επιδόρπια και Γλυκά, εντούτοις αποτελεί στην πραγματικότητα ένα εξαιρετικά νόστιμο σνακ το οποίο παρασκευάζεται από τα ντόπια χαρούπια. Το χαρουπόμελο μπορεί να αντικαταστήσει το μέλι κι άλλα γλυκαντικά σε διάφορες συνταγές.

Τα χαρουπόμελο είναι ιδανικό για να συνοδεύει την αναρή, δημιουργώντας έτσι ένα υγιεινό σνακ. Χρησιμοποιείται επίσης ως σάλτσα για σαλάτες, μαρινάδες κι άλλες σάλτσες στη θέση του μελιού ή της ζάχαρης. Το παραδοσιακό «παστελάκι» παρασκευάζεται από το χαρουπόμελο.

Η παρασκευή του χαρουπόμελου γίνεται με το βράσιμο των χαρουπιών σ΄ ένα μεγάλο μπρούντζινο δοχείο γεμάτο με νερό για τέσσερις ολόκληρες ώρες. Ο πολτός ακολούθως στραγγίζεται και στο τέλος μένει το χρυσο-μαύρο σιρόπι. Πολλά άλλα προϊόντα παράγονται από τα χαρούπια, όπως είναι το αλεύρι και η σοκολάτα από χαρούπια.

Οι χαρουπιές είναι ένα εγχώριο είδος και καλλιεργείται στο νησί εδώ και τέσσερις χιλιάδες αιώνες. Κάποτε τα χαρούπια αποτελούσαν το μεγαλύτερο εξαγώγιμο προϊόν του νησιού και ήταν γνωστά ως ο «μαύρος χρυσός». Τα χαρούπια ήταν και εξακολουθούν ακόμη να είναι πολύτιμα για το ευρύ φάσμα των χρήσεων τους, καθώς και για το γεγονός ότι, λόγω της σκληράδας τους, μπορούν να αποθηκεύονται και να μεταφέρονται σε πολύ μεγάλες αποστάσεις χωρίς να αλλοιώνεται η γεύση τους. 

Πουρέκια με Αναρή

Αυτά τα πεντανόστιμα μικρά γλυκά (παρόμοια με τα σκαλτσούνια) περιέχουν μια γλυκιά γέμιση από αναρή και κανέλα. Τηγανίζονται και ακολούθως πασπαλίζονται με ζάχαρη άχνη ή τοποθετούνται μέσα σε ζεστό σιρόπι. Άλλες παραλλαγές περιέχουν επίσης ροδόνερο ή αρωματικό νερό εσπεριδοειδών. 

Τσαμαρέλα

Η τσαμαρέλα παρασκευάζεται από αιγινό κρέας και θεωρείται ως αναπόσπαστο μέρος του παραδοσιακού μεζέ.

Για την παρασκευή της τσαμαρέλας μεγάλα κομμάτια λιπαρού αιγινού κρέατος κόβονται και αλατίζονται. Ακολούθως τοποθετούνται κάτω από μεγάλα βαρίδια και στη συνέχεια αφήνονται να στεγνώσουν στον ήλιο για 10 περίπου ημέρες. Το κρέας μετά καλύπτεται με ρίγανη και τοποθετείται ξανά στον ήλιο.

Όπως και το χοιρομέρι, η τσαμαρέλα είναι το ιδανικό συνοδευτικό της ντόπιας ζιβανίας. 

Λουκάνικα / Παστουρμάς

Τα παραδοσιακά πικάντικα λουκάνικα γνωστά είτε ως λουκάνικα ή παστουρμάς, παρασκευάζονται με τον ίδιο τρόπο. Και τα δύο περιέχουν κόκκινο ξηρό κρασί, αλάτι, σκόρδο και μπαχαρικά, συμπεριλαμβανομένων σπόρων κόλιανδρου και μαύρο πιπέρι. Τα λουκάνικα παρασκευάζονται από χοιρινό κρέας ενώ ο παστουρμάς με βοδινό κρέας.

Οι Κύπριοι λατρεύουν να τα τρώνε ως μέρος του παραδοσιακού μεζέ στα κάρβουνα ή μαζί με τηγανιτό χαλούμι και αυγά ως η «κυπριακή εκδοχή» ενός τηγανιτού προγεύματος!

Μερικά από τα ορεινά χωριά παράγουν αυτά τα λουκάνικα κι άλλα παστά κρέατα ως τοπικές σπεσιαλιτέ. Εκτός από τα χωριά αυτά, μπορείτε επίσης να βρείτε τα λουκάνικα και τους παστουρμάδες στο τμήμα κατεψυγμένων προϊόντων σ΄ όλες σχεδόν τις υπεραγορές σε αεροστεγείς συσκευασίες για να μπορέσετε να τα μεταφέρετε στην πατρίδα σας!

Λούντζα

Το παραδοσιακό παστό χοιρινό φιλέτο, γνωστό ως λούντζα, είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αλλαντικά του νησιού και συνοδεύει συνήθως το χαλούμι σε σάντουιτς και σερβίρεται μαζί με αυγά.

Τα χοιρινά φιλέτα ή λαγόνια αλατίζονται, μαρινάρονται σε κόκκινο κρασί, στεγνώνουν καλά στον ήλιο και τυλίγονται σε σπόρους κόλιανδρου. Τέλος, καπνίζονται μέσα σε μια ειδική καμινάδα με ξύλα από διάφορα αρωματικά δέντρα και θάμνους. Η λούντζα σερβίρεται κρύα ή ψητή στα κάρβουνα ή στο γκριλ.

Όταν είναι συσκευασμένη αεροστεγώς έχει μακρά διάρκεια ζωής και είναι το τέλειο γευστικό ενθύμιο για να πάρετε μαζί σας στο σπίτι σας!

Χοιρομέρι

Το χοιρομέρι είναι μια εύγεστη λιχουδιά καπνιστού χοιρινού ζαμπόν. Αλατίζεται και μαρινάρεται σε κόκκινο κρασί πριν προστεθεί αλάτι και άλλα καρυκεύματα. Ακολούθως πιέζεται κάτω από μεγάλα βαρίδια και στο τέλος καπνίζεται. Το χοιρομέρι σερβίρεται ως συνοδευτικό αλκοολούχων ποτών. Κόβεται σε μικρά κομματάκια κι είναι ιδανικό τσίμπημα με κρασί και ζιβανία.