Author: Christos

Το βασιλικό αυτό παρεκκλήσι χτίστηκε το 1421 από τον βασιλιά των Λουζινιανών Ιανό και θεωρείται μια από τις πιο ενδιαφέρουσες δομές που διασώζονται από την Περίοδο της Φραγκοκρατίας στο νησί.

Το κτίριο είναι ένα μικρό, μονόχωρο κτίσμα με θόλο χωρίς αψίδα. Στο παρελθόν μια στοά περιέκλειε το εκκλησάκι απ΄ όλες τις πλευρές (εκτός από την ανατολική πλευρά). Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα ήταν ορατά τα ερείπια από ένα αρχοντικό ή ένα μοναστήρι που συνδέονταν με το παρεκκλήσι. Σήμερα σώζονται μόνο ίχνη από τα κτίσματα αυτά.

Το εκκλησάκι ήταν αρχικά εξ ολοκλήρου ζωγραφισμένο, αλλά πολλές από τις τοιχογραφίες καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια των αιώνων. Στην ανατολική πρόσοψη απεικονίζεται σε μια τοιχογραφία ο βασιλιάς Ιανός μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του Charlotte de Bourbon. Το ζευγάρι είναι γονατιστό μπροστά από τη Σταύρωση, ενώ μια άλλη φιγούρα γονατίζει στα πόδια του Ιησού στη σκηνή του Ενταφιασμού. Πιστεύεται ότι πρόκειται για τον Χιού Λουζινιάν, αδελφό του Ιανού και Λατίνο Επίσκοπο Λευκωσίας.

Στην τοιχογράφηση του ναού περιλαμβάνεται και μια σειρά από οικόσημα των Μεσαιωνικών Βασιλείων της Κύπρου, καθώς και γκράφιτι σκαλισμένα σε τοίχους με νωπογραφίες. Οι επιγραφές στους τοίχους ανήκουν σε διάφορους προσκυνητές και ταξιδιώτες κι οι σκαλισμένες ημερομηνίες εμπίπτουν στο χρονικό διάστημα μεταξύ του 15ου και του 16ου αιώνα.

Το Μεσαιωνικό Κάστρο της Λάρνακας βρίσκεται στο τέλος του παραλιακού δρόμου των Φοινικούδων και αναφέρεται επίσης και ως Φρούριο της Λάρνακας. Πιστεύεται ότι είχε αρχικά χτιστεί κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα και πήρε τη σημερινή του μορφή κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας, αν και υπάρχει κάποια αμφισβήτηση σχετικά με την προέλευσή του.

Ο Χρονογράφος Florius Βουστρώνιος το τοποθετεί στα χρόνια του Λουζινιανού Βασιλιά Ιάκωβου I (1382 – 1398 μ.Χ.), ο οποίος το έχτισε για την προστασία του λιμανιού της πόλης. Την ίδια περίοδο οι Γενουάτες κατέλαβαν την Αμμόχωστο και οι Λουζινιανοί έπρεπε να αναπτύξουν ένα άλλο σημαντικό λιμάνι για τις ανάγκες του βασιλείου τους. Πηγές του 18ου αιώνα επιμένουν ότι το κάστρο χτίστηκε από τους Τούρκους το 1625 μ.Χ., παρά το γεγονός ότι τουρκική φρουρά τοποθετήθηκε εκεί από το 1570 μ.Χ. Άλλες αναφορές από τους ταξιδιώτες επιβεβαιώνουν ότι το κάστρο κτίστηκε πριν από το 1625.

Μετά το τέλος της Οθωμανικής Περιόδου στην Κύπρο, οι Βρετανοί το μετέτρεψαν σε φυλακή και χρησιμοποιήθηκε κατά τα πρώτα χρόνια της κυριαρχίας τους. Το δυτικό τμήμα του ισογείου στα ανατολικά χρησιμοποιήθηκε για την εκτέλεση αιχμαλώτων. Η αγχόνη, που πρέπει να είχε κατασκευαστεί σε ειδικό δωμάτιο, χρησιμοποιείτο μέχρι και το 1948.

Σήμερα, το κάστρο στεγάζει το μικρό Μεσαιωνικό Μουσείο της Λάρνακας σε τρεις αίθουσες και σ΄ αυτό εκτίθενται αντικείμενα από την Παλαιοχριστιανική Περίοδο (4ος – 7ος αιώνας) και την Περίοδο της Τουρκοκρατίας (18ος – 19ος αιώνας).

Τα αρχιτεκτονικά απομεινάρια της αρχαίας πόλης-βασιλείου του Κιτίου παρέχουν τις πρώτες σαφείς ενδείξεις ότι οι Μυκηναΐοι Αχαιοί έφτασαν στη Λάρνακα τον 13ο αιώνα π.Χ. και παρέμειναν μέχρι το τέλος του 11ου αιώνα π.Χ. Οι Φοίνικες εγκαταστάθηκαν στην πόλη τον 9ο αιώνα π.Χ.

Περί τα τέλη του 13ου αιώνα οι Μυκηναΐοι Αχαιοί οχύρωσαν την πόλη με Κυκλώπεια Τείχη, αποτελούμενα από τεράστιους ογκόλιθους ασβεστόλιθου. Αργότερα, οι Φοίνικες εγκαταστάθηκαν στην περιοχή τον 9ο αιώνα και έχτισαν το ναό της Αστάρτης, θεάς της γονιμότητας, που σχετίζεται με τη λατρεία της θεάς Αφροδίτης. Το 312 π.Χ το Κίτιον αρχικά καταλαμβάνεται και στη συνέχεια καταστρέφεται από τον Πτολεμαίο τον 1ον (Αιγύπτιος Φαραώ). Παρά το γεγονός αυτό, συνεχίστηκε η κατοίκηση της περιοχής μέχρι και τους Χριστιανικούς Χρόνους.

Το Κίτιον ήταν γνωστό στην αρχαιότητα για το λιμάνι του, από το οποίο πολλά γεωργικά προϊόντα εξάγονταν προς την ανατολική Μεσόγειο, την Αίγυπτο και το Αιγαίο. Επιπλέον η στρατηγική θέση του το καθιστούσε μια εξαιρετική ναυτική βάση. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι τα χαραγμένα σχέδια των πλοίων στους τοίχους των κτιρίων στο αρχαίο λιμάνι.

Τα πιο ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά ερείπια είναι αυτά του ναού της Αφροδίτης-Αστάρτης, που χτίστηκε από τους ίδιους Φοίνικες μαστόρους που κατασκεύασαν το ναό του Σολομώντος στην Ιερουσαλήμ, και τα δύο κτίσματα του 9ου αιώνα π.Χ.

Έχουν βρεθεί επίσης σε κοντινή απόσταση ναοί σε αιγυπτιακό στιλ της 18ης Αιγυπτιακής Δυναστείας, οι οποίοι είναι παλαιότεροι από τους αντίστοιχους ελληνικούς ναούς, και οι οποίοι εξυπηρετούσαν τον πληθυσμό της Κύπρου κατά την προ-ελληνική εποχή.

Η τοποθεσία είναι ένας από τους πρώτους αρχαιολογικούς χώρους που έφερε στο φως το Τμήμα Αρχαιοτήτων της Κύπρου, αφού το νησί απέκτησε την ανεξαρτησία του από τη βρετανική κυριαρχία στις αρχές της δεκαετίας του 1960.

Ο αρχαιολογικός χώρος συνδέεται με την Πολιτιστική Διαδρομή Αφροδίτη.

Ο Οικισμός της Νεολιθικής Εποχής Τέντα βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το χωριό Καλαβασός και χρονολογείται στο 7000 π.Χ. Είναι ένας από τους πιο σημαντικούς Νεολιθικούς Οικισμούς του νησιού και καλύπτεται από μια χαρακτηριστική στέγη σε σχήμα κώνου, η οποία αποτελεί μια σύγχρονη αρχιτεκτονική παρέμβαση στο τοπίο.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, το όνομα της τοποθεσίας χρονολογείται από το 327 μ.Χ., όταν η Αγία Ελένη, η μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, έμεινε σε μια σκηνή («Τέντα») σ΄ αυτή την τοποθεσία κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της στο νησί και μετά την ανακάλυψη του Τιμίου Σταυρού στην Ιερουσαλήμ.

Το μνημείο βρίσκεται στη δυτική όχθη της Αλυκής Λάρνακας και χτίστηκε σε διάφορες φάσεις, άρχισε το 1760 και ολοκληρώθηκε το 1817. Είναι ένα σημαντικό μνημείο και ένα από τα πιο σεβαστά στον Ισλαμικό κόσμο, χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα για θρησκευτικές τελετές και λειτουργίες. Το τέμενος χτίστηκε πάνω από τον τάφο της Ουμ Χαράμ, που πιστεύεται ότι ήταν αδερφή της θετής μητέρας του Προφήτη Μωάμεθ ή μια πιστή ακόλουθος από τη Μεδίνα, που ήρθε στο νησί το 647 ή το 649, κατά τη διάρκεια των αραβικών επιδρομών υπό την ηγεσία του Κυβερνήτη της Συρίας, Μοάβια, ο οποίος ηγήθηκε των επιδρομών σε μια προσπάθεια επέκτασης της μουσουλμανικής αυτοκρατορίας στη Μεσόγειο θάλασσα. Όμως η Ουμ Χαράμ πέθανε λίγο μετά την άφιξή της στο νησί, όταν έπεσε από το μουλάρι της και χτύπησε θανάσιμα, θάφτηκε στο σημείο που είχε πεθάνει. Συστηματικά έργα συντήρησης του μνημείου γίνονται από το Τμήμα Αρχαιοτήτων από το 1967 μέχρι και σήμερα, συντηρώντας διαρκώς τη ξυλεία και τα άλλα καλλιτεχνικά στοιχεία του μνημείου.

Τεκές Χαλά Σουλτάν – Ακουστική Ξενάγηση 

Ο Αρχαιολογικός Χώρος της Χοιροκοιτίας είναι ένας εξαιρετικά καλά διατηρημένος οικισμός της Νεολιθικής Εποχής, ο οποίος έχει καταχωρηθεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ από το 1998.

Κατάλοιπα απ΄ όλες τις φάσεις της Νεολιθικής Εποχής είναι εμφανή στον οικισμό και παρουσιάζουν μια εικόνα των συνθηκών διαβίωσης στην περιοχή κατά τους Προϊστορικούς Χρόνους, καθώς και για το πώς διαδόθηκε ο Νεολιθικός Πολιτισμός σ΄ όλη την περιοχή.

Πέντε κατοικίες με το χαρακτηριστικό κυλινδρικό σχήμα έχουν ανακατασκευαστεί κοντά στον οικισμό, χρησιμοποιώντας τις ίδιες μεθόδους κατασκευής και τα ίδια υλικά που χρησιμοποιούνταν στους Νεολιθικούς Χρόνους. Οι κατοικίες είναι εξοπλισμένες με αντίγραφα των οικιακών αντικειμένων που βρέθηκαν στις αρχικές κατοικίες, παρέχοντας έτσι μια ζωντανή αναπαράσταση του πώς ήταν στην πραγματικότητα οι οικίες στο παρελθόν. Η βλάστηση γύρω από τις κατοικίες αποτελείται από αυτοφυή φυτά και δέντρα που αναπτύσσονται στην Κύπρο από τη Νεολιθική Εποχή.

Νεολιθική Χοιροκοιτία – Ακουστική Ξενάγηση 

Το τζαμί Κεμπίρ-Μπουγιούκ είναι ίσως το πρώτο οθωμανικό τέμενος στην Κύπρο. Αρχικά, πριν μετατραπεί σε τζαμί (κατά τον 13ο-14ο αιώνα), ήταν καθολική εκκλησία αφιερωμένη στην Αγία Αικατερίνη.

Η παλαιότερη αναφορά στην ύπαρξή του βρίσκεται σ΄ένα έγγραφο του Μπεκίρ Πασά το 1747, ο οποίος ήταν και ο δημιουργός του υδραγωγείου της Λάρνακας. Το έγγραφο ορίζει ότι η δημόσια κρήνη στο τζαμί θα πρέπει να λαμβάνει νερό από το υδραγωγείο του. Η δημόσια αυτή κρήνη εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα έξω από το τζαμί.

Αυτή η βυζαντινή εκκλησία είναι του 11ου αιώνα, και σημαίνει «κτισμένη από Αγγέλους» και είχε ανεγερθεί πάνω στα ερείπια μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 5ου αιώνα.

Η αρχική αψίδα της Βασιλικής έχει επιβιώσει μαζί μ΄ ένα από τα ωραιότερα κομμάτια της βυζαντινής τέχνης στο νησί, ένα σπάνιο ψηφιδωτό του 6ου αιώνα της Παναγίας και του Βρέφους μεταξύ των δύο Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ, το οποίο και συναγωνίζεται με τα ψηφιδωτά της Ραβέννας στην Ιταλία. Τέτοια ψηφιδωτά αυτής της περιόδου έχουν ανακαλυφθεί μόνο στην Κύπρο και στο Όρος Σινά.

Μετά τον 11ο αιώνα, έγιναν προσθήκες στο κτίσμα. Οι Φράγκοι πρόσθεσαν νέα πρόσοψη και το καμπαναριό. Το Ιερό στεγάζει μια πολύ παλιά και μοναδική εικόνα του 10ου αιώνα, που απεικονίζει την Παναγία, τον Άγιο Λάζαρο και τον Ευαγγελιστή Λουκά. Σύμφωνα με τον μύθο, οι τρεις ήταν οικογενειακοί φίλοι και συναντήθηκαν όλοι στο Κίτιον κατά τα πρώτα δύσκολα χρόνια του χριστιανισμού στο νησί.

Η υπέροχη πέτρινη Εκκλησία του Αγίου Λαζάρου βρίσκεται στη δική της πλατεία και στο κέντρο της πόλης. Είναι ένα από τα πιο αξιόλογα δείγματα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής στην Κύπρο. Η Εκκλησία βρίσκεται πάνω ακριβώς από τον τάφο του Αγίου.

Χτισμένος από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ’ τον 9ο αιώνα, ο ναός ανακαινίστηκε τον 17ο αιώνα. Παρά το γεγονός ότι οι τρεις τρούλοι και το πρωτότυπο καμπαναριό της εκκλησίας καταστράφηκαν κατά τα πρώτα έτη της Τουρκοκρατίας, το τέμπλο που καλύπτεται από χρυσό έχει διασωθεί μέχρι σήμερα και αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα της μπαρόκ ξυλογλυπτικής.

Ο Άγιος Λάζαρος ήρθε στην Κύπρο μετά την Ανάσταση του Ιησού. Χειροτονήθηκε Επίσκοπος Κιτίου από τους Αποστόλους Βαρνάβα και Παύλο και έζησε στην πόλη για 30 χρόνια. Οι επισκέπτες μπορούν να δουν τον τάφο του κάτω από το Ιερό της εκκλησίας.

Ο Άγιος είναι τόσο σεβαστός, ώστε μια πομπή πραγματοποιείται προς τιμήν του οκτώ ημέρες πριν από το Πάσχα. Κατά τη διάρκεια της πομπής η εικόνα του Αγίου Λαζάρου περιφέρεται στους δρόμους της Λάρνακας.

Δίπλα στην εκκλησία βρίσκεται το Βυζαντινό Μουσείο, το οποίο φιλοξενεί σημαντικές θρησκευτικές εικόνες, αντικείμενα και κειμήλια.

Ναός Αγίου Λαζάρου και Εκκλησιαστικό Μουσείο – Ακουστική Ξενάγηση