Month: December 2015

Γενική Διαδρομή Α προς Δύση Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on Γενική Διαδρομή Α προς Δύση Θρησκευτική Διαδρομή

Η διαδρομή αυτή είναι γενική, πράγμα που σημαίνει ότι δε βασίζεται ούτε σε πόλεις αλλά ούτε και σε περιοχές. Κατευθυνόμενοι δυτικά οι επισκέπτες θα επισκεφτούν ένα μεγάλο αριθμό σημαντικών μνημείων που καταδεικνύουν σαφώς τον εκκλησιαστικό πλούτο του νησιού.

Διαδρομή: Λευκωσία – Περιστερώνα – Καλοπαναγιώτης – Κάμπος – Παναγιά – Τάλα – Έμπα – Πάφος / Κτήμα – Κάτω Πάφος – Γεροσκήπου – Κούκλια – Κολόσσι – Λεμεσός – Πυργά – Πυργά – Πέρα Χωριό – Λευκωσία.

Μια βόλτα στην ευρύτερη περιοχή θα βοηθήσει τους επισκέπτες να δουν διάφορα δείγματα εκκλησιαστικής τέχνης, ξεκινώντας από την Περιστερώνα και την εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα με τους πέντε τρούλους. Οδεύοντας προς τον Καλοπαναγιώτη ο επισκέπτης θα συναντήσει τη Μονή του Ιωάννη του Λαμπαδιστή, η οποία είναι μοναδικής ομορφιάς, όπου συνυπάρχουν τρεις εκκλησίες σ΄ έναν ενιαίο χώρο. Η Μονή του Κύκκου είναι αφιερωμένη στη λατρεία της εικόνας της Παναγίας, η οποία, όπως ορίζει η παράδοση, είναι έργο του Αποστόλου Λουκά.

Η διαδρομή συνεχίζει προς την Πάφο και τη Μονή της Παναγίας της Χρυσορογιάτισσας, την Εγκλείστρα (περίφραξη σκαλισμένη στο βουνό) του Αγίου Νεοφύτου και την εκκλησία της Παναγίας της Χρυσελεούσας στην Έμπα. Φθάνοντας στην Πάφο οι επισκέπτες θα μπορούν να επισκεφτούν την εκκλησία της Αγίας Σοφίας, η οποία μετατράπηκε σε τζαμί από τους Φράγκους και στην Κάτω Πάφο τη Βασιλική της Χρυσοπολίτισσας, μια από τις μεγαλύτερες βασιλικές στην Κύπρο.

Η δεύτερη και τελευταία εκκλησία της Κύπρου με πέντε τρούλους βρίσκεται στη Γεροσκήπου και είναι αφιερωμένη στην Αγία Παρασκευή, ενώ στην Παλαίπαφο – στο χωριό Κούκλια – η εκκλησία της Παναγίας της Καθολικής βρίσκεται πολύ κοντά στα ερείπια του ναού της Αφροδίτης, η λατρεία της οποίας είχε αντικατασταθεί από αυτήν προς την Παναγία.

Στον δρόμο της επιστροφής στην Λευκωσία η διαδρομή περνάει από το εκκλησάκι του Αγίου Ευσταθίου και το εντυπωσιακό μοναστήρι του Σταυροβουνιού, με την αυστηρή τελετουργία του Αγίου Όρους, το οποίο – σύμφωνα με την παράδοση – είναι μια δημιουργία της Αγίας Ελένης.

Το θαυμάσιο τοιχογραφημένο εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων στο Πέρα Χωριό, το οποίο είναι η τελευταία στάση της διαδρομής αυτής, είναι ένα ενδιαφέρον μέρος για να επισκεφθείτε.

Μνημεία: Εκκλησία Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα, Περιστερώνα – Μονή του Ιωάννη Λαμπαδιστή, Καλοπαναγιώτης – Μονή της Παναγίας του Κύκκου, Κάμπος – Μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσορρογιάτισσας, Παναγιά – Μονή και Εγκλείστρα του Αγίου Νεοφύτου, Τάλα – Εκκλησία της Παναγίας της Χρυσελεούσης, Έμπα – Τζαμί / Εκκλησία Αγίας Σοφίας, Πάφος / Κτήμα – Παλαιοχριστιανική Βασιλική της Χρυσοπολίτισσας, Κάτω Πάφος – Εκκλησία της Αγίας Κυριακής, Κάτω Πάφος – Αγία Παρασκευή, Γεροσκήπου – Εκκλησία της Παναγίας της Καθολικής, Κούκλια – Εκκλησία του Αγίου Ευσταθίου, Κολόσσι – Μονή Σταυροβουνίου, Πυργά – Βασιλικό Παρεκκλήσι, Πυργά – Εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, Πέρα Χωριό.

3η Τοπική Διαδρομή Πάφου Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on 3η Τοπική Διαδρομή Πάφου Θρησκευτική Διαδρομή

Όπως και στην περίπτωση των άλλων διαδρομών της Πάφου αυτή η διαδρομή ξεκινά επίσης από την Παλαιοχριστιανική Βασιλική της Χρυσοπολίτισσας στην Κάτω Πάφο, την εκκλησία που είναι συνδεδεμένη με τον  Απόστολο Παύλο, αφού στην αυλή της βρίσκεται η στήλη στην οποία δέθηκε και μαστιγώθηκε.

Η εκκλησία της Αγίας Κυριακής, επίσης στην Κάτω Πάφο, χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Το Βυζαντινό Μουσείο της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου θεωρείται ως ένα από τα πλουσιότερα μουσεία όσον αφορά τα σημαντικά εκθέματα που φιλοξενεί και η συλλογή του μπορεί εύκολα να συγκριθεί μ΄ εκείνη του Μουσείου του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ στην Λευκωσία.

Η επόμενη στάση είναι στην Επισκοπή και στην εκκλησία του Αγίου Ιλαρίωνα, με μόνο το νότιο κλίτος του αρχικού κτηρίου να σώζεται μέχρι σήμερα. Η εκκλησία της Παναγίας της Ελεούσας στο χωριό Νατά είναι ένας ναός μεγάλων διαστάσεων, ο οποίος τελεί υπό ανακατασκευή τα τελευταία χρόνια.

Η Μονή της Παναγίας του Σίντη, στην Πενταλιά εικάζεται ότι έχει κτιστεί το 1542. Ενώ αρχικά ήταν αυτόνομη, αργότερα επί Τουρκοκρατίας έγινε μετόχι της Ιεράς Μονής Κύκκου.

Η τελευταία εκκλησία αυτής της διαδρομής είναι η εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην Γαλαταριά με ωραίες τοιχογραφίες του πρώτου μισού του 16ου αιώνα.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 85 χλμ.

2η Τοπική Διαδρομή Πάφου Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on 2η Τοπική Διαδρομή Πάφου Θρησκευτική Διαδρομή

Η δεύτερη εκκλησιαστική τοπική διαδρομή της Πάφου είναι μεγαλύτερη σε μήκος και ξεκινάει από την Κάτω Πάφο και την Παλαιοχριστιανική Βασιλική Χρυσοπολίτισσας, τη μεγάλη εκκλησία που συνδέεται άμεσα με τον Απόστολο Παύλο, αφού η στήλη στην οποία δέθηκε και μαστιγώθηκε βρίσκεται εκεί.

Η εκκλησία της Αγίας Κυριακής, που βρίσκεται επίσης στην Κάτω Πάφο, είναι κτισμένη στα ερείπια του βόρειου κλίτους της Βασιλικής της Χρυσοπολίτισσας και χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Η Ιερά Μητρόπολη Πάφου φιλοξενεί το Βυζαντινό Μουσείο με εικόνες που χρονολογούνται από τον 8ο, 9ο μέχρι και τον 19ο αιώνα.

Η επόμενη στάση είναι στην εκκλησία της Παναγίας της Χρυσελαιούσης στην Έμπα, ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της Κύπρου. Στην Τάλα η διαδρομή περνάει από την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης, ένα μονόχωρο ναό με τρούλο, που πιθανόν στην αρχική του μορφή να ήταν καμαροσκέπαστος. Στο ίδιο χωριό βρίσκεται και η Μονή του Αγίου Νεοφύτου, ενός κύπριου ασκητή από τα Λεύκαρα που άφησε πίσω του σημαντικό έργο.

Η εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στην Κρήτου Τέρρα χρονολογείται από τον 15ο αιώνα και είναι αρκετά ενδιαφέρουσα όσον αφορά την αρχιτεκτονική της. Λίγο πριν το τέλος της διαδρομής οι επισκέπτες περνούν από την εκκλησία του Αγίου Ανδρονίκου στην Πόλη Χρυσοχούς, η οποία βρίσκεται σ΄ ένα λόφο με υπέροχη θέα. Η τελευταία στάση είναι στην εκκλησία του Αγίου Μηνά στο Νέο Χωριό στην άκρη της χερσονήσου του Ακάμα.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 85 χλμ.

1η Τοπική Διαδρομή Πάφου Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on 1η Τοπική Διαδρομή Πάφου Θρησκευτική Διαδρομή

Η περιοχή της Πάφου είναι γεμάτη από εκκλησιαστικά μνημεία, με πρώτη στη λίστα τη Παλαιχριστιανική Βασιλική της Χρυσοπολίτισσας στην Κάτω Πάφο.

Αυτή η εκκλησία έχει έναν ακόμη λόγο που αποτελεί έναν εξαιρετικό χώρο ενδιαφέροντος, χάρη στη σχέση της με τον Απόστολο Παύλο. Εξακολουθεί να στεγάζει τη στήλη στην οποία, σύμφωνα με την παράδοση ο Απόστολος δέθηκε και μαστιγώθηκε.

Στην Περιστερώνα υπάρχει το Εκκλησιαστικό Μουσείο, που φιλοξενείται από την Αρχιεπισκοπή Αρσινόης και φιλοξενεί εικόνες και άμφια, καθώς και άλλα αντικείμενα από τα χωριά της περιοχής. Η εκκλησία της Αγίας Κυριακής χτίστηκε στο νότιο κλίτος της ερειπωμένης Παλαιοχριστιανικής Βασιλικής της Χρυσοπολίτισσας.

Στην Ιερά Μητρόπολη Πάφου υπάρχει το Βυζαντινό Μουσείο, η συλλογή του οποίου μπορεί άνετα να συγκριθεί μ΄ αυτή του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου ΙΙΙ. Στη Γεροσκήπου υπάρχει η δεύτερη εκκλησία της Κύπρου με πέντε τρούλους, καθώς και σημαντικές τοιχογραφίες, η οποία είναι αφιερωμένη στην Αγία Παρασκευή. Στην Αχέλεια συναντάμε την εκκλησία του Αγίου Θεοδοσίου με σημαντικές τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον 13ο αιώνα, μία εκ των οποίων απεικονίζει τους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο μαζί μ΄ ένα πορτραίτο των δωρητών.

Η διαδρομή στη συνέχεια περνά από τις εκκλησίες της Παναγίας της Καθολικής στα Κούκλια, το Ασκητήριο «Παλαιό Έγκλειστρο» στη Σουσκιού και τελειώνει στην Πάνω Αρχιμανδρίτα και το Ασκητήριο των Αγίων Πατέρων.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 53 χλμ.

3η Τοπική Διαδρομή Λεμεσού Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on 3η Τοπική Διαδρομή Λεμεσού Θρησκευτική Διαδρομή

Η πρώτη στάση της διαδρομής αυτής είναι στην Παρεκκλησιά και στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, η οποία στεγάζει μερικές πολύ σημαντικές τοιχογραφίες του ιταλικού βυζαντινού ρυθμού. Στο Κελλάκι υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου με το πολύ ενδιαφέρον ξυλόγλυπτο τέμπλο της, ένα έργο που φιλοτεχνήθηκε επί Τουρκοκρατίας.

Στην Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο χωριό Κλωνάρι υπάρχουν υπέροχες τοιχογραφίες του 16ου αιώνα και ένα θαυμάσιο τέμπλο με πολύ ενδιαφέρουσες εικόνες. Στη Βίκλα υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Ελεήμονα, το μόνο κτίριο που έχει διασωθεί σ΄ αυτό το εγκαταλελειμμένο χωριό. Η διαδρομή περνάει από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου της Ακαπνού, που είναι ο ενοριακός ναός του χωριού.

Η επίσκεψη στην εκκλησία της Παναγίας της Ιαματικής στον Αρακαπά είναι μια αξέχαστη εμπειρία. Από την επιγραφή μαθαίνουμε ότι για κάποιο λόγο η εκκλησία καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε το 1727. Στον Λουβαρά βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Μάμα, που χτίστηκε το 1455, αν και διακοσμήθηκε 40 χρόνια αργότερα από τον ζωγράφο Φίλιππο Γουλ.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 6 χλμ.

2η Τοπική Διαδρομή Λεμεσού Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on 2η Τοπική Διαδρομή Λεμεσού Θρησκευτική Διαδρομή

Η δεύτερη διαδρομή Λεμεσού ξεκινάει από τα Πάνω Πολεμίδια και την εκκλησία της Αγίας Αναστασίας, η οποία είναι σύμπλεγμα δύο ξεχωριστών εκκλησιών με τοιχογραφίες του 15ου και του 17ου αιώνα.

Στο χωριό Μονάγρι υπάρχουν πολλές σημαντικές εκκλησίες, όπως το Μοναστήρι της Παναγίας της Αμασγούς με εξαιρετικά δείγματα του 12ου, 13ου και 16ου αιώνα. Η Μονή του Αρχαγγέλου στα δυτικά του χωριού Μονάγρι έχει ανακατασκευαστεί. Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, κι αυτή στο Μονάγρι, είναι ο ενοριακός ναός του χωριού κι έχει τοιχογραφίες του 15ου αιώνα.

Η Μονή του Τιμίου Σταυρού στο χωριό Κουκά χρονολογείται από τον 12ο αιώνα και είναι το μόνο κτίριο ανάμεσα σε μια σειρά από κτίρια του μοναστηριού, που έχει διασωθεί μέχρι σήμερα.

Η τελευταία στάση της διαδρομής αυτής είναι η Μονή του Τιμίου Προδρόμου στον Μέσα Ποταμό. Η ημερομηνία ίδρυσής της δεν είναι γνωστή, ωστόσο έχει ανακατασκευαστεί πρόσφατα αποκαλύπτοντας τοιχογραφίες του 15ου αιώνα.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 56 χλμ.

1η Τοπική Διαδρομή Λεμεσού Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on 1η Τοπική Διαδρομή Λεμεσού Θρησκευτική Διαδρομή

Αυτή η διαδρομή ξεκινάει από το Μεσαιωνικό Μουσείο Κύπρου, που βρίσκεται μέσα στο Κάστρο της Λεμεσού και καλύπτει μέσα από τα εκθέματά του μια χρονική περίοδο περίπου 1.500 ετών. Η επόμενη στάση είναι η εκκλησία του Αγίου Ευσταθίου στο Κολόσσι, μια εκκλησία που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα, και όπου στο εσωτερικό της σώζονται σημαντικές τοιχογραφίες του 15ου αιώνα.  Στο χωριό Ερήμη βρίσκεται μικρή εκκλησία του 15ου-16ου αι. αφιερωμένη στην Παναγία Χρυσοπολίτισσα στην οποία διασώζονται κατάλοιπα τοιχογραφιών.Στο γραφικό χωριό Όμοδος, υπάρχει η Μονή του Τιμίου Σταυρού, η οποία σύμφωνα με την παράδοση είχε ιδρυθεί από την Αγία Ελένη, και όπου εδώ βρίσκεται ο «Άγιος Κάνναβος» – ένα κομμάτι του σχοινιού που έδενε τον Χριστό πάνω στο Σταυρό.

Η εκκλησία της Αγίας Μαύρης που βρίσκεται στο Κοιλάνι, χρησιμοποιούνταν ως ένα μικρό μοναστήρι, ενώ η εκκλησία του Μονογενούς είναι η δεύτερη ενοριακή εκκλησία του Κοιλανίου και χρονολογείται από τον 17ο αιώνα. Η εκκλησία της Παναγίας είναι ένας ναός που φιλοξενεί και το Εκκλησιαστικό Μουσείο Κοιλανίου.

Τελευταίος σταθμός της διαδρομής αυτής είναι στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στο χωριό Κουκά, που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα και στην οποία σώζονται τοιχογραφίες του 14ου και 15ου αιώνα.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 72 χλμ.

Τοπική Διαδρομή Λάρνακας Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on Τοπική Διαδρομή Λάρνακας Θρησκευτική Διαδρομή

Στην τοπική διαδρομή της Λάρνακας, ο πρώτος σταθμός είναι η εκκλησία του Αγίου Λαζάρου καθώς και το Εκκλησιαστικό Μουσείο που βρίσκεται εκεί, εφόσον αποτελούν δύο από τα πιο σημαντικά μνημεία της Κύπρου.

Στο Κίτι βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας της Αγγελόκτιστης καθώς και ένα πολύ σημαντικό Βυζαντινό μουσείο, το οποίο στεγάζει στο εσωτερικό της την αψίδα μιας παλαιοχριστιανικής εκκλησίας με ψηφιδωτό του 6ου αιώνα.

Στα Κάτω Λεύκαρα η διαδρομή περνάει από την εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, με όμορφες τοιχογραφίες του 12ου και 15ου αιώνα. Η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στα Πάνω Λεύκαρα βρίσκεται σ΄ ένα σημείο που έχει οπτική επαφή με τη Μονή του Σταυροβουνίου και στο εσωτερικό της υπάρχει ένας ασημένιος σταυρός που μνημονεύει τον Επίσκοπο Αμαθούντας. Αν και δεν είναι γνωστό πότε χτίστηκε, είναι βέβαιο ότι η Μονή του Αγίου Μηνά στη Βάβλα, αναβίωσε μετά το 1965 όταν μετατράπηκε σε γυναικείο μοναστήρι.

Στη Χοιροκιτία βρίσκονται τα ερείπια ενός μοναστηριού που κάποτε ανήκε στους Ναΐτες Ιππότες και αργότερα στους Ιωαννίτες, ενώ η εκκλησία της Παναγίας του Κάμπου έχει κάποιες αξιόλογες τοιχογραφίες.

Τα Πυργά είναι η τελευταία στάση της διαδρομής αυτής και προσφέρει στους επισκέπτες την ευκαιρία να δουν την Ιερά Μονή Σταυροβουνίου, ένα αντρικό μοναστήρι με αυστηρό τελετουργικό, το Μεσαιωνικό Παρεκκλήσι και την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 73 χλμ. 

Τοπική Διαδρομή: Λάρνακα – Αμμόχωστος Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on Τοπική Διαδρομή: Λάρνακα – Αμμόχωστος Θρησκευτική Διαδρομή

Η διαδρομή ξεκινάει από την Λάρνακα και συγκεκριμένα από την εκκλησία του Αγίου Λαζάρου και το Εκκλησιαστικό Μουσείο Λάρνακας, δύο πολύ σημαντικά εκκλησιαστικά μνημεία.

Στη Σωτήρα η διαδρομή περνάει από την εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, μια εκκλησία νεκροταφείο που χρονολογείται από τα τελευταία χρόνια της Ενετοκρατίας, όσο και από την εκκλησία του Αγίου Μάμα της ίδιας περίπου περιόδου, η οποία στεγάζει μερικές τοιχογραφίες.

Στην περιοχή Χορτάκια βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Χορτακιών, η οποία ξεχωρίζει για τις άριστες αναλογίες της αν και οι τοιχογραφίες που έχουν διασωθεί είναι πολύ λίγες. Στον ίδιο χώρο, οι επισκέπτες μπορούν να δουν την εκκλησία της Παναγίας της Χορτακίων, η οποία χρονολογείται από τον 15ο αιώνα.

Στο Παραλίμνι η διαδρομή περνά από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και κτίστηκε τον 19ο αιώνα. Δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας-Αγίας Άννας, μια δίκλιτη εκκλησία η οποία εκτιμάται ότι χτίστηκε τον 14ο αιώνα και στο εσωτερικό υπάρχει κι ένα μικρό Εκκλησιαστικό Μουσείο. Μια πολύ σημαντική στάση στη διαδρομή αυτή είναι η Μονή της Αγίας Νάπας – χτισμένη κατά τον 14ο αιώνα – η οποία είναι ένα από τα πιο σημαντικά σημεία ενδιαφέροντος και παράλληλα σχετίζεται με τον ποιητή Γεώργιο Σεφέρη.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 76 χλμ.

3η Τοπική Διαδρομή Λευκωσίας Θρησκευτική Διαδρομή

Posted on | by Christos | Leave a Comment on 3η Τοπική Διαδρομή Λευκωσίας Θρησκευτική Διαδρομή

Η διαδρομή αυτή, η οποία είναι η τρίτη για τη Λευκωσία, ξεκινάει από την Κάτω Δευτερά και το Σπήλαιο της Παναγίας της Χρυσοσπηλιώτισσας με τοιχογραφίες του 14ου αιώνα, όπου πραγματοποιείται ένα μεγάλο πανηγύρι στις 15 Αυγούστου.

Στο Πολιτικό οι επισκέπτες θα δουν τη Μονή Αγίου Ηρακλειδίου, γυναικείο μοναστήρι το οποίο μπορεί να διηγηθεί όλη την ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η γνωστή Μονή της Παναγίας του Μαχαιρά είναι ο επόμενος σταθμός της διαδρομής. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν ένα από τα πιο σημαντικά μοναστήρια της Κύπρου, το οποίο χτίστηκε τον 12ο αιώνα με χρηματοδότηση Βυζαντινών Αυτοκρατόρων.

Στο Φικάρδου μπορεί κανείς να θαυμάσει τη λαϊκή αρχιτεκτονική του χωριού, το οποίο κηρύχθηκε στο σύνολό του ως αρχαίο μνημείο από την ΟΥΝΕΣΚΟ. Στο Παλαιχώρι η διαδρομή περνάει από την εκκλησία της Παναγίας της Χρυσοπαντάνασσας, η οποία βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, καθώς και από το Εκκλησιαστικό Μουσείο που βρίσκεται πολύ κοντά στην εκκλησία.

Στην Αγροκηπιά, το τελευταίο μέρος της διαδρομής, βρίσκεται η εκκλησία της Μονής Αγίου Παντελεήμονος της Αχεράς με ενδιαφέρουσες εικόνες και ξυλόγλυπτο τέμπλο, χαρακτηριστικά της εκκλησιαστικής τέχνης επί Τουρκοκρατίας.

Συνολικό μήκος διαδρομής: 73 χλμ.