Author: Christos

Położona w górskim regionie Moutoulla, maleńka XIII-wieczna kaplica Panagia tou Moutoulla, jest jednym z najwcześniejszych przykładów tego typu i została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Kościół przynależy do dobrze znanej tradycji architektonicznej kościołów jednonawowych z drewnianym dachem, typowych dla górskiego regionu Troodos. Kościół jest najstarszą, dokładnie datowaną budowlą utrzymaną w tym charakterystycznym, dobrze znanym stylu architektury cypryjskiej. Portyk po zachodniej i północnej stronie kościoła prawdopodobnie został dodany w XIV wieku. Cały kościół pokryty jest dużym dwuspadowym dachem. Tutejsze dekoracje ścienne są jedynym zbiorem XIII-wiecznych fresków zachowanych na Cyprze, które można datować z dużą dokładnością (1280 r.).

Kościół został zbudowany i ozdobiony dzięki darowiznom Ioannisa z Moutoullas i jego żony Ireny, którzy są przedstawieni jako trzymający model kościoła. Uważa się, że mogła to być prywatna kaplica.

W samej wiosce zachowała się tradycja wyrabiania drewnianych, rzeźbionych naczyń.

Kościół Panagia tou Moutoulla – przewodnik audio (Audio Guide)

Położony około 3 km poza górską wioską Platanistasa, XV-wieczny kościół Stavros tou Agiasmati, jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Zachował się tu najbardziej kompletny cykl malowideł ściennych z drugiej połowy XV wieku na wyspie.

Jego nazwa pochodzi od słowa agiasma (-atos), które w języku greckim oznacza „święconą wodę, źródło lub studnię w pobliżu kościoła”. Kościół był niegdyś kościołem klasztornym, ale na południe od niego pozostały jedynie ślady budynków klasztornych.

Zachowana konstrukcja jest jednonawowym budynkiem ze stromym dachem z drewna, pokrytym płaskimi dachówkami, który rozciąga się poza główną konstrukcję, tworząc portyk na wszystkich czterech stronach – cecha unikalna na Cyprze. Zgodnie z inskrypcją budynek został zbudowany dzięki darowiźnie księdza Petrosa Peratisa i jego żony Pepani, którzy są przedstawieni na fresku jako ofiarujący model kościoła Jezusowi za pośrednictwem Dziewicy. Na uwagę zasługuje również rozbudowana, wieloosobowa scena Sądu Ostatecznego, która rozwija się aż do dalekiego końca szczytu, gdzie przedstawiony jest Jezus Chrystus.

Chociaż rok wzniesienia kościoła nie jest znany, powszechnie przyjmuje się, że jego dekoracja została ukończona w 1494 roku.

Kościół Świętego Krzyża Agiasmati w Platanistasa – Przewodnik audio (Audio Guide)

Położony w centrum górskiej wsi Galata, kościół Agios (Saint) Sozomenos, pochodzi z początku XVI wieku i zachowuje pełną serię fresków w stylu post-bizantyjskim. Jest to jeden z czterech malowanych kościołów we wsi.

Zgodnie z napisem nad zachodnim wejściem kościół został zbudowany i ozdobiony w 1513 roku, a 14 mieszkańców wsi ufundowało dekoracje malarskie kościoła. Kościół nie posiada naw i jest pokryty dachem drewnianym wydłużonym by utworzyć portyk w kształcie greckiej litery „pi”.

Wnętrze kościoła pokryte jest freskami na dwóch poziomach, które zachowały się w dobrym stanie. Na górnym poziomie znajdują się sceny z cyklu chrystologicznego, natomiast na dolnym pod malowanymi łukami przedstawione są stojące postacie świętych. W absydzie ukazana jest Matka Boska pomiędzy archaniołami Michałem i Gabrielem. Malowidła ścienne na zewnętrznej stronie ściany północnej zawierają sceny z wyobrażeniami Drugiego Przyjścia,

Drzewa Jessego i ósmego synodu ekumenicznego.

Znajdujący się w górskiej wiosce Galata, kościół Archanioła Michała lub Panagia Theotokos, jest drewnianą, zadaszoną kaplicą, z dekoracjami w stylu post-bizantyjskim z początku XVI wieku i jednym z czterech malowanych kościołów w wiosce.