Klasztor Agios Panteleimon

XVIII-wieczny klasztor Agios Panteleimon, ze swoim dwuspadowym dachem, jest zlokalizowany w dolinie Achera, na północny zachód od Nikozji w wiosce Agrokipia.

Pierwotnie zespół klasztorny składał się z kościoła głównego oraz budynków znajdujących się po północnej i wschodniej stronie, podczas gdy przyziemie północnej części kościoła było podzielone na pomieszczenia magazynowe, pralnię, salę browarną oraz salę z piecami, a także pomieszczenia, gdzie produkowano słodycze. Nie ma obecnie śladów po starym kościele lub pierwotnych budynkach klasztoru.

Według inskrypcji znajdującej się nad zachodnim wejściem do kościoła, został on odrestaurowany w 1770 roku, 3 lata po powołaniu Chrystianosa na stanowisko arcybiskupa. Ikonostas był pozłacany, a ikony Jezusa, Maryi Dziewicy, Agios Panteleimon oraz Agios Nicolaos zostały wykonane w tym samym czasie przez Michalisa Thetallosa z Salonik.

Klasztor odegrał ważną rolę w czasie walk narodowowyzwoleńczych i tureckiej inwazji w 1974 roku. Został odrestaurowany tuż po 1960 roku, w 1989 roku do wschodniej części budynku dodano aneks. Obecnie klasztor pełni swoją oryginalną funkcję. 

Region: Nikozja
Adres: dolina Achera, pomiędzy Agrokipią i Mitsero
Współrzędne GPS: szer.: 35.053901 dł.: 33.139694.
Kontakt: tel.: +357 22 632 345
Godziny otwarcia: zima: codziennie: 06.00–17.00, lato: codziennie: 06.00–19.00
Okres działania: cały rok; zamknięte w święta państwowe
Cena biletu: wstęp bezpłatny (przyjmowane są donacje)
Dostęp dla osób niepełnosprawnych:  klasztor jest dostępny dla osób niepełnosprawnych, kościół nie jest dostępny.
  Godziny otwarcia i zamknięcia oraz ceny biletów wstępu mogą ulec zmianie bez wcześniejszej informacji. Sugeruje się sprawdzenie podstawowych informacji przed wizytą.

 

Kościół św. Jerzego w wiosce Lazanias

Drewniany kościół św. Jerzego pochodzi z 1855 roku i znajduje się w wiosce Lazanias.

Inskrypcja wewnątrz kościoła poświadcza, że 27 kwietnia 1865 roku mnich z własnych środków zlecił złocenie ikonostasu. Na zainteresowanie zasługuje gynaeconitis (strefa zarezerwowana dla kobiet) oraz trzy gliniane dzbany, wykorzystywane by poprawić akustykę w czasie nabożeństw. Niespotykana roślinna dekoracja została poprowadzona przez dach.

Nazwa wioski pochodzi od słowa „Lusignan”, gdyż krzyżowcy lugsinańscy założyli pierwsze gospodarstwo w tym miejscu.

Region: Nikozja
Adres: wioska Lazanias
Kontakt: tel.: +357 99 374 944 (pani Fryni Papadopoulou).
Godziny otwarcia: w kościele nabożeństwo odbywa się w jedną niedzielę w miesiącu
Okres działania: cały rok; zamknięte w święta państwowe
Cena biletu: wstęp bezpłatny 
  Godziny otwarcia i zamknięcia oraz ceny biletów wstępu mogą ulec zmianie bez wcześniejszej informacji. Sugeruje się sprawdzenie podstawowych informacji przed wizytą.

 

Kościół Panagia Chrysospiliotissa (Panagia Chrysospiliotissa Church)

Znajdujący się w pobliżu wioski Kato Deftera, 11 km na południowy zachód od Nikozji, kościół „Pani ze Złotej Jaskini” (poświęcony Matce Boskiej) prawdopodobnie pochodzi z okresu wczesnochrześcijańskiego, a forma kościoła wykutego w skale jest niespotykana na Cyprze.

Niestety dekoracje na ścianach jaskini są mocno uszkodzone i nie da się już dostrzec fresków. Duże święto religijne ma miejsce 15 sierpnia, w dzień Zaśnięcia Bogurodzicy.

Współrzędne GPS: szer: 35.091727 dł: 33.24607
 

Agios Irakleidios Convent

Irakleidios, syn pogańskiego kapłana, został wyświęcony na biskupa Tamasos przez świętych Pawła i Barnabę. Poniósł śmierć męczeńską w wieku 60 lat i został pochowany w grocie, w której mieszkał i skąd głosił Ewangelię. W 400 r. n.e. nad jego grobem zbudowano kościół.

Klasztor był kilkakrotnie niszczony i odbudowywany. Dzisiejsza zabudowa pochodzi z 1773 roku, kiedy to arcybiskup Chryzantos odrestaurował kościół i cele klasztorne. Relikwie świętego przechowywane są w kościele. Dziś funkcjonuje jako klasztor.

Region: Lefkosia (Nikozja)
Adres: Wioska Politiko, 21 km na południowy zachód od Nikozji
Współrzędne GPS: Szerokość: 35.025445 Długość: 33.24353
Nr kontaktowy: Tel.: +357 22 623 950, Fax: +357 22 624 176
Godziny pracy: poniedziałek – piątek: 08:00 – 12:30 / 15:30 – 18:00
Weekendy: 06:00 – 18:00
Czynne w okresie: Przez cały rok.
Zamknięte w święta państwowe.
Wstęp: Wolny
  Godziny otwarcia i zamknięcia, a także opłaty za wstęp mogą ulec zmianie bez uprzedzenia. Odwiedzającym zaleca się weryfikację przed wizytą.
 

 
 

Kaplica Agios Georgios Arperas

Kaplica Agios Georios Arpera jest zlokalizowana 2 km od Larnaki w wiosce Teresfanou. W średniowieczu znajdowała się tam wioska Arpera.

Kaplica została zbudowana przez dragomana Christofakisa Konstantinou w 1745 roku, w jej środku znajduje się fresk przedstawiający urzędnika i jego rodzinę jako fundatorów, oraz wiele ikon podpisanych przez malarza Ioannikosa. Uważa się, że obraz rodzinny przedstawia Dragomana ofiarującego kościół św. Grzegorzowi w podziękowaniu za pomyślne zakończenie prac nad akweduktem „Kamares” w Larnace, które on nadzorował.

Urząd dragomana został wprowadzony na Cyprze z początkiem panowania Turków osmańskich i został wycofany w 1821 roku w trakcie greckiej wojny o niepodległość. Dragomani byli odpowiedzialni za relacje między paszą (wysokim oficerem) a ludnością lokalną. Poza samym paszą byli najwyżej sytuowanymi dostojnikami.

Region: Larnaka
Adres: wioska Tersefanou
Godziny otwarcia: jak godziny otwarcia kościoła
Okres działania: cały rok; zamknięte w święta państwowe
Cena biletu: wstęp bezpłatny 
  Godziny otwarcia i zamknięcia oraz ceny biletów wstępu mogą ulec zmianie bez wcześniejszej informacji. Sugeruje się sprawdzenie podstawowych informacji przed wizytą.

 

Kościół Agios Antonios w wiosce Kelia

Kościół Agios Antonios znajduje się 9 km na zachód od Larnaki w wiosce Kelia; jest to jeden z najważniejszych bizantyjskich kościołów na Cyprze, datowany na IX wiek.

Budynek to trójnawowa przesklepiona bazylika, która kiedyś miała kopułę. W kościele znajdują się znaczące dekoracje ścienne z IX, XI i XIII wieku.

Region: Larnaka
Adres: wioska Kelia, 9 km na zachód od Larnaki, na drodze Livadia–Trouloi
Kontakt: tel.: +357 99 572 202 (pan Giannis, opiekun kościoła)
Godziny otwarcia: prosimy o uzgodnienie wizyty z opiekunem kościoła
Okres działania: cały rok; zamknięte w święta państwowe
Cena biletu: wstęp bezpłatny
Dostęp dla osób niepełnosprawnych:  oferuje pewne udogodnienia dla osób niepełnosprawnych.
  Godziny otwarcia i zamknięcia oraz ceny biletów wstępu mogą ulec zmianie bez wcześniejszej informacji. Sugeruje się sprawdzenie podstawowych informacji przed wizytą.

 

Makronissos Tombs

Grobowce Makronissos znajdują się na zachód od Agia Napa i składają się z 19 grobowców wykutych w skale, małego sanktuarium i starożytnego kamieniołomu.
Sanktuarium to prosta prostokątna zagroda, zbudowana z dużych, nieregularnych bloków. Grobowce były użytkowane w okresie hellenistycznym i rzymskim i choć przez lata (od 1872 r.) podlegały poważnym grabieżom, archeolodzy uważają, że zmarłych umieszczano w glinianych sarkofagach, które pierwotnie pokryte były trzema płaskimi płytkami.

Prostokątne wejście do grobowca pierwotnie zamykane było jedną lub dwiema płytami, a na powierzchni znaleziono stosy, charakterystyczne dla greckich zwyczajów pogrzebowych. Większość komór jest niemal identyczna z prostokątnym wykopem pośrodku i trzema ławami z boku.

Region: Ammochostos (Famagusta)
Adres: Makronissos, na zachód od Agia Napa
Nr kontaktowy: Tel.: +357 23 816 300, Fax: +357 23 722 607
Godziny pracy: Codziennie: 09:00 – 17:00
Czynne w okresie: Przez cały rok.
Zamknięte w święta państwowe.
Wstęp: Wolny
  Godziny otwarcia i zamknięcia, a także opłaty za wstęp mogą ulec zmianie bez uprzedzenia. Odwiedzającym zaleca się weryfikację przed wizytą.
 

Klasztor Agios Minas

Klasztor Agios Minas znajduje się w wiosce Vavla i jest datowany na XV wiek.

Budynek jest połączeniem stylu bizantyjskiego i gotyckiego, ze sklepieniem krzyżowym oraz portykami bocznymi; składa się z kościoła, cel klasztornych oraz innych budynków. Na ścianach północnej i południowej znajdują się dwa duże obrazy przedstawiające św. Grzegorza (Agios Georgios) i św. Minasa (Agios Minas) datowane na 1757 rok. Oprócz swoich tradycyjnych obowiązków, mniszki praktykują sztukę pisania ikon oraz sprzedają owoce i przetwory domowe.

Zaleca się zwiedzanie obiektu w skromnym ubraniu.

Region: Larnaka
Adres: wioska Vavla, w pobliżu wioski Lefkara, 38 km od Larnaki
Współrzędne GPS: szer.: 34.840245 dł.: 33.28606
Kontakt: tel.: +357 24 342 952
Godziny otwarcia: październik-kwiecień: codziennie: 09.30–11.30 i 14.00–16.00, maj-wrzesień: codziennie: 09.30–11.30 i 15.00–16.30. Zwiedzanie grupowe po wcześniejszej rezerwacji, niedostępne w weekendy.
Okres działania: cały rok; zamknięte w święta państwowe
Cena biletu: wstęp bezpłatny
Dostęp dla osób niepełnosprawnych:  rampa wejściowa
  Godziny otwarcia i zamknięcia oraz ceny biletów wstępu mogą ulec zmianie bez wcześniejszej informacji. Sugeruje się sprawdzenie podstawowych informacji przed wizytą.

 

Kościół Angeloktisti

Pochodzący z XI wieku bizantyjski kościół Angeloktisti (gr. zbudowany przez anioły) powstał na ruinach bazyliki wczesnochrześcijańskiej z V wieku.

Oryginalna absyda przetrwała wraz z jednym z najpiękniejszych przykładów sztuki bizantyjskiej na wyspie – rzadką mozaiką z VI wieku przedstawiającą Matkę Boską z Dzieciątkiem oraz dwóch archaniołów Michała i Gabriela. Piękno mozaiki jest porównywane do kunsztu mozaik z Rawenny. Tego typu mozaiki z tego okresu zostały odkryte jedynie na Cyprze i górze Synaj.

Po XI wieku wprowadzono pewne zmiany. Frankowie dodali nową fasadę oraz dzwonnicę. W sanktuarium znajduje się bardzo stara i rzadka ikona z X wieku, która przedstawia Matkę Boską, św. Łazarza i Łukasza Ewangelistę. Według legendy, wszyscy pozostawali przyjaciółmi i spotkali się w Kition w trudnych dla chrześcijaństwa czasach. 

Region: Larnaka
Adres: wioska Kiti, 5 km na zachód od Larnaki
Współrzędne GPS: szer.: 34.847575 dł.: 33.569137
Kontakt: tel.: +357 24 424 646
Godziny otwarcia: maj-wrzesień: poniedziałek-sobota: 07.00–18.00, niedziela: 09.30–18.00; październik-kwiecień: poniedziałek-sobota: 07.00–16.45, niedziela: 09.30–16.45.
Okres działania: cały rok; zamknięte w święta państwowe
Okres działania: cały rok; zamknięte w święta państwowe
Cena biletu: wstęp bezpłatny
  Godziny otwarcia i zamknięcia oraz ceny biletów wstępu mogą ulec zmianie bez wcześniejszej informacji. Sugeruje się sprawdzenie podstawowych informacji przed wizytą.

 

Stanowisko Archeologiczne Choirokoitia – osada neolityczna

Stanowisko Archeologiczne Choirokoitia jest niezwykle dobrze zachowaną osadą z epoki neolitu, która została umieszczona na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Pozostałości ze wszystkich faz epoki neolitu są widoczne w osadzie i dostarczają wiedzy dotyczącej warunków życia w tym regionie w czasach prehistorycznych oraz jak kultura neolitu rozprzestrzeniała się na tym terytorium.

Pięć charakterystycznych cylindrycznych domostw zostało zrekonstruowanych w pobliżu osady, z wykorzystaniem metod i materiałów stosowanych w czasach neolitu. Domostwa są wyposażone w repliki narzędzi domowych znalezionych w oryginalnych domostwach, dzięki czemu można sobie doskonale wyobrazić, jak wyglądały one w przeszłości. Roślinność w okolicach osady składa się z endemicznych roślin i drzew, które rosły na Cyprze od czasów neolitu.

Osada Neolityczna Choirokoitia – Przewodnik audio (Audio Guide).

Region: Larnaka
Adres: 32 km od Larnaki, 48 km na południe od Nikozji na autostradzie Nikozja–Limassol
Współrzędne GPS: szer.: 34.796269 dł..: 33.34472
Kontakt: tel.: +357 24 322 710
Godziny otwarcia: od 16 września do 15 kwietnia: codziennie: 08.30–17.00, od 15 kwietnia do 15 września: codziennie: 08.30–19.30
Okres działania: cały rok; zamknięte w Boże Narodzenie, Nowy Rok oraz Niedzielę Wielkanocną (prawosławną)
Cena biletu: 2,50 Euro, dla grup zorganizowanych powyżej 10 osób 20% zniżki na bilety wstępu. Ministerstwo Zabytków może wydać specjalny bilet wstępu do wszystkich muzeów i zabytków: bilet jednodniowy – 8,50 Euro, bilet trzydniowy – 17,00 Euro, bilet siedmiodniowy – 25,00 Euro
Dostęp dla osób niepełnosprawnych:  niedostępne dla osób na wózkach – w związku z naturalnym ukształtowaniem terenu; osoby na wózkach mogą zwiedzić obszar zrekonstruowanych domostw
Strona internetowa: http://www.mcw.gov.cy/da
  Godziny otwarcia i zamknięcia oraz ceny biletów wstępu mogą ulec zmianie bez wcześniejszej informacji. Sugeruje się sprawdzenie podstawowych informacji przed wizytą.